HISTORIE Omgeving

Op 1 februari 1953 liet de natuur zien dat er niet met haar valt te sollen. De stormvloed die onze kust toen teisterde was zeker niet de eerste, maar wel de meest bedreigende. Ging bij het bij vorige overstromingsrampen vooral over het verlies van bouwgrond en kleine dorpen, nu dreigden enorme woongebieden en industriegebieden kopje onder te gaan in de polders die een eeuw eerder ver onder zeeniveau waren aangelegd. Door de storm braken de weringen in Zeeland en liep het relatief dunbevolkte gebied daar snel onder water, waarbij veel mensen bij om het leven kwamen. Hier kwam het gelukkig niet zover, maar er vielen wel slachtoffers.

In een berichtje in de Amsterdamsche Courant van 22 februari 1763 wordt schier achteloos gemeld dat de schutsluis van de Hollandsche IJssel naar de Gouwesluis via de Statensluis een half jaar wordt gesloten.

Op maandag 26 januari 1682 teisterde een woeste storm de kust van de Lage Landen. De stormvloed die ontstond, trof vooral Zeeland. Maar liefst 161 polders overstroomden en er vielen veel slachtoffers. In Dordrecht stortte zelfs een ondergelopen molen vol vluchtelingen in. Tien mensen kwamen daar om. Het opstuwende water trof ook de Hollandsche IJsseldijk in het Ambacht Nieuwerkerk en Capelle. Het sloeg twee gaten in de Groenendijk tussen Kortenoord en Klein Hitland. Beide zo’n twintig meter breed. Tussen beide doorbraken bleef een stukje dijk staan van ongeveer zes meter.

Na de aanleg van de eerste trekvaartverbinding tussen Haarlem en Amsterdam, halverwege de Gouden Eeuw in 1632, bleek dit transportsysteem een schot in de roos. Het passagiersvervoer over water beviel. Geen gehobbel over de weg, maar comfortabel reizen. De strekschuiten vertrokken volgens een strak schema en werden snel populair. Amsterdam-Weesp volgde snel, zo ook Amsterdam Naarden. Ook het Friese zag het voordeel en legde het traject Leeuwarden Harlingen aan. Nederland kreeg hierdoor een openbaarvervoersysteem dat zijn gelijke niet kende.

De Tachtigjarige Oorlog ging niet onopgemerkt aan de Hollandsche IJssel voorbij. Met name de boeren werden getroffen, toen de boel onder water ging om Leiden te ontzetten. De jonge Staten van Holland, onder leiding van stadhouder prins Willem van Oranje, namen woensdag 30 juli 1574 het besluit om met schuiten via Schieland en Rijnland naar de uitgehongerde stad te trekken dat door Spaanse troepen werd bezet. De dijk langs de Maas en Hollandsche IJssel tussen Rotterdam en Gouda moest daarvoor op 16 plekken deels worden afgegraven om het polderland rond Leiden onder water te kunnen zetten. Dit stuk zeedijk werd bewust gekozen, omdat vanaf daar nog zoetwater kon worden ingelaten, anders zou de schade aan de landbouwgrond niet te overzien zijn.

De huidige Sint-Janskerk werd gebouwd op een plek waar al eerder kerken stonden. De fundering uit de 15e eeuw, had in 1552 door blikseminslag nog een brand te verduren gehad, waardoor de kerk moest worden hersteld.

Van het kasteel Te Vliet in het buurtschap Rozendaal van de voormalige heerlijkheid Te Vliet aan de Goudsestraatweg tussen Haastrecht en Oudewater, rest alleen nog een stuk muur van 135 centimeter dik. Aan twee kanten is nog te zien dat er een gracht was. Vermoedelijk had het kasteel vroeger een voorburcht aan de zuidzijde. De donjon (woontoren) had een kelder. Het stuk muur is waarschijnlijk de noordkant daarvan. In deze wand is het restant van een venster en een schoorsteenkanaal te zien.

We gaan terug naar het begin van onze jaartelling en belanden in het ondoordringbaar moerasbossengebied van de Rijn/Maasdelta. Aan de rand van deze enorme veengebieden en op oevers van de kreken in de Maasdelta aan de Rotterdamse kant vestigen zich mensen. Met sloten en duikers ontwateren ze het gebied om landbouwgrond te creëren.