NATUUR

De vier kuikens van de ooievaars die getreamd worden op de Nicolaasbasiliek in IJsselstein hebben het slechte weer niet overleefd. Door de wind en regen zijn beide ouders waarschijnlijk niet in staat geweest voldoende te fourageren. De natuur is hard.

Het voorjaar lijkt eindelijk te zijn aangebroken. Nu het warmer wordt komen ook de eieren van ondermeer de ooievaars die op de basiliek van IJsselstein nestelen uit. Via de livestream kun je de ontwikkeling van de kuiken volgen. Zie Livestream ooievaarsnest hartje IJsselstein.

De padden zijn op pad en is buiten de voortplantingstijd in de schemer en nacht actief. Overdag houdt hij zich vooral schuil in zelfgegraven holletjes of onder objecten als stenen en houtstronken en in struiken. In tegenstelling tot andere kikkersoorten heeft hij korte, weinig krachtige achterpoten en is daardoor geen beste springer. Met hooguit kleine hupjes of kruipend beweegt hij zich voort. Soms trekt hij korte sprintjes trekt. Klimmen doet deze soort nooit, hier is de bouw niet geschikt voor en ook is de gewone pad niet lenig en ontbreken aanpassingen zoals hechtschijfjes. Het is een slechte zwemmer in vergelijking met een groene of bruine kikker. De gewone pad graaft holletjes die gebruikt worden als schuilplaats gedurende warme of droge perioden. Hij komt pas tevoorschijn bij koele en vochtige omstandigheden, zoals na een regenbui of tijdens vochtige nachten. Tot dan houdt hij zich schuil. Alleen nu zijn ze druk bezig om een mate te vinden en verplaatsen ze zich over grotere afstanden om een poel met soortgenoten te vinden. Een blok huizen kan dan flink in de weg staat. Schrik dus niet als een pad tegen de schuifpui staat. Of in een hoekje van het terras, zoals deze pad vandaag die zich in een plantenbak heeft genesteld.

De natuurbeheerders maken zich zorgen om de broedvogels. Ze vragen bezoekers aan natuurgebieden om extra voorzichtig te zijn in deze periode, want de vogels zijn nu op het kwetsbaarst. Tot 15 juli duurt de periode waarin ze paren, broeden en jongen grootbrengen. De vogels zijn dan zo in de weer dat ze interen op hun reserves en erg schrikachtig zijn. Vooral wandelaars en loslopende honden zorgen ervoor dat het lang kan duren eer ze naar hun nest terug durven te gaan en dan zijn de eieren zo sterk onderkoeld dat een embryo dit niet overleeft. In coronatijd is de belangstelling voor een wandeling of fietstocht in de natuur groter dan ooit. Daarom honden aan de lijn, op de wandelpaden blijven en geen troep achterlaten. Een aantal wandelpaden, zoals de Nespolder en Bilwijk in de Krimpenerwaard zijn uit voorzorg gesloten. Wil je vogels van dichtbij bekijken? Neem dan een verrekijker mee.

Op het nieuwe ooievaarsnest op de basiliek in IJsselstein wordt ook nu weer lustig gebroed. Wie het proces wil volgen kan – dat net als vorig jaar –doen via Youtube, want er is een webcam bij geplaatst. De ooievaars foerageren niet ver van hun nest, dus als u in de buurt van IJsselstein een ooievaar ziet, is de kans groot dat het een van de ouders is.

De ringslang is in Nederland vermoedelijk de meest talrijke slangensoort. Hij leeft ook buiten natuurgebieden in tuinen en op woonerven. In de populaties in Alphen aan de Rijn en op de Brunsummerheide is genetische vermenging tussen de inheemse ringslang (Natrix helvetica) en de oostelijke ringslang ontdekt. Een deel van de aanwezige ringslangen is daar gestreept. Zo’n strepenpatroon is niet bekend bij onze ringslangen, maar komt wel voor bij de oostelijke ringslang (Natrix natrix), die met strepen op de Balkan voorkomt. Hybridisatie betekent dat onze inheemse ringslang een deel van zijn identiteit verliest en op den duur zelfs kan worden verdrongen door de exoot. De oostelijke ringslang in de Krimpenerwaard is de afgelopen decennia sterk uitgebreid. Hierdoor bestaat nu het gevaar dat ook hier de exotische genen de inheemse ringslangpopulatie bereiken.

De komende periode wordt er druk gewerkt om het recreatiegebied Steinse Groen dat onderdeel is van de groene corridor Reeuwijkse Plassen - Hollandsche IJssel - Krimpenerwaard bij Gouda Goverwelle ‘natuurlijker’ te maken. Er worden drie wanden gemaakt waarin ijsvogels kunnen nestelen, de oevers van twee sloten worden wilder gemaakt bij de Tiendweg komt een loopplank, zodat dieren makkelijker het water in en uit kunnen. Het gebied wordt daarmee bever- en ottervriendelijk gemaakt. Voor ringslangen worden broeihopen aangelegd en stokken grond worden omgewoeld en ingezaaid met inheemse planten en bloemen...

Onder de kop ‘Floristische parels in de Krimpenerwaard: terug van weggeweest’ schrijft Stef van Walsum van Floron in Nature Today. dat van de flora in de veenweidepolder Krimpenerwaard weinig meer over is. Van alle hectaren blauwgraslanden, veenmosrietlanden en dotterbloemhooilanden zijn postzegels bewaard gebleven die lijden onder verzuring en verdroging. Herstelmaatregelen lijken succesvol te zijn.

Nature Today komt met de schokkende waarheid: het gaat niet goed met de boerenlandvogels. Het gaat om 26 soorten, waaronder de grutto en de patrijs. Sinds 1990 is het aantal namelijk met 70 procent afgenomen. De vogelstand van soorten die in struweel, buitengebieden en op erven broeden, bleef gelijk. Maar vogel als scholeksters en kievitten lijden onder het geïntensiveerde landgebruik dat een grote impact heeft op de bodem en ervoor zorgt dat het land minder voedsel voor de weidevogels te bieden heeft. De begroeiing biedt te weinig bescherming voor nesten en rondscharrelende kuikens, waardoor die het slachtoffer worden van roofdieren. Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft eind oktober van organisaties die zich met vogelbehoud bezighouden het resultaat ontvangen met hun bevindingen. Dat zijn Sovon, LandschappelNL en de bond Friese VogelWachten (BFVW). In dat verslag ook informatie over weidevogelvriendelijk beheer binnen reservaten en op agrarisch land, aldus Nature Today.

Het was al lang niet meer de vraag 'of', maar 'wanneer' de otter zich in de Hollandsche IJssel zou laten zien, na de groei van de populatie rond de Nieuwkoopse en Reeuwijkse Plassen. Nu is er dan eindelijk een op de korrel genomen: fotograaf Jan Trouwborst zag een vreemd dier bij een boei ter hoogte van Lageweg in Ouderkerk en nam een foto. Zijn oproep op Facebook met de vraag om welk dier het ging, bracht een golf van reacties teweeg. Maar duidelijk was dat het om een otter gaat. Een van de reacties kwam van een vrouw die enkele weken geleden een otter had waargenomen ter hoogte van Hitland. Het betekent dat de otters zich, net als bevers weer gaan vestigen langs de IJssel en de oversteek naar de Krimpenerwaard maken, waar ze een bijdrage kunnen leveren aan een grotere biodiversiteit. De kans dat je otters ziet is klein, want deze dieren verplaatsen zich hoofdzakelijk ’s nachts.

Vier damherten zijn ontsnapt uit een zorgboerderij aan de ’s-Gravenweg op de grens van Nieuwerkerk en Capelle aan den IJssel. Voor wie ze ziet: denk niet dat ze hier in het wild voorkomen. Ze zijn op enkele plekken gesignaleerd, maar nog niet gevangen. Wie ze ziet, wordt verzocht contact op te nemen met de politie.

Waarschijnlijk omdat het dier te groot werd voor zijn aquarium, is deze stekelrog in de sloot gegooid in de Krimpenerwaard. Natuurlijk hoort deze sierlijke Zuid-Amerikaanse exoot die een nieuwe hype zijn hier niet, dus zal het waterschap de beenvis laten vangen en naar een opvanglocatie laten brengen.

Op de voormalige vuilstort bij Montfoort leven beschermde heikikkers. Deze kikkersoort is gevoeliger dan een groene of bruine kikker. De amfibiën moet naar een nieuwe habitat worden verhuisd vanwege de aanleg van een zonneveld van 12 hectare op die plek. Met een zaklamp en een schepnet zijn 350 exemplarenuit het water gehaald om ze elders uit te kunnen zetten. De panelen moeten voor zestig procent gaan voorzien in de stroomvraag van de gemeente. AD.nl/woerden besteedt er aandacht aan.

RTVUtrecht.nl meldt dat Arjan Boele vijf zwarte ooievaars heeft gespot in de weilanden tussen Oudewater en Lopik. Ze worden hier niet vaak waargenomen. De vogels leven meer verborgen en broeden in de dichte bossen met open plekken in de ons omringende landen en overwinteren in Afrika ter hoogte van de evenaar. Wellicht komt het door de droogte dat ze uit hun comfortzone zijn gekomen om hier te foerageren voordat ze op de vleugels gaan naar het zuiden. De vogel is eenvoudig te herkennen, ze zijn gemiddeld iets kleiner dan de gewone ooievaar, maar hebben een zwarte kop. Met het verdwijnen van de ooibossen langs de rivieren in de achttiende eeuw, verdwenen ook de zwarte ooievaars uit ons land.

Uit de jaarlijkse vlindertelling die in juli werd georganiseerd door de vlinderstichting komt de atalantavlinder uit de bus als meest voorkomend. In Zuid-Holland werden in meer 700 tuinen 2000 tellingen gedaan. De dagpauwoog kwam als tweede uit de bus, gevolgd door het kleine koolwitje. De atalanta-, admiraalvlinder of nummervlinder is een trekvlinder met een spanwijdte van zo’n 55 millimeter. Ze overwinteren in Zuid-Europa. Van mei tot oktober verkeren ze in onze streek. Ze zijn in staat om in vijf dagen van Finland naar de Middellandse Zee te vliegen. Hun rupsen vind je vooral op brandnetels.

De vijf gezenderde grutto’s brachten geen opvolgers groot in de Krimpenerwaard, maar maken wel spectaculaire vluchten van 2400 kilometer met 80 kilometer per uur tot aan Senegal. Ze worden namelijk gevolgd via een tracksysteem en dat levert bijzondere data op en respect...

Piet van Andel van Ooievaarsopvang Herwijnen heeft de jonge ooievaar op de schoorsteen van de kerk in IJsselstein geringd. De verrichtingen van de ooievaars is te volgen via een webcam die bij het nest is geplaatst. Initiatiefneemster Ria Hooijen-Bos heeft het  kuiken, waarvan de geboorte vijf weken geleden met beschuit met muisjes werd gevierd, Grote Dons genoemd. Het dier weegt inmiddels al meer dan drie kilo en zal over een paar weken zijn eerste rondjes vliegen. Livestream »

Grutto Johan, die in de Krimpenerwaard deel uitmaakte van de groep vogels die is gevolgd om het broedgedrag te bestuderen, is terug naar Afrika gevlogen, waar hij vervolgens een vreemd vluchtgedrag vertoonde. Medewerkers van Stichting Het Zuid-Hollands melden hun bevindingen, maar je kunt Johan ook zelf volgen.

De zwarte sterns hebben het moeilijk. De populatie is in de afgelopen 70 jaar geslonken tot minder dan tien procent. Dat komt door het inlaten van water uit de grote rivieren om het polderpeil op hoogte te houden. De watervegetatie die wel groeit in regenwater kan hier niet tegen. Zo zijn drijvende planten als krabbenscheer, waarvan sternen hun nesten maken, verdwenen. Dankzij beschermende maatregelen en de kunstmatige ingrepen van vogelliefhebbers die ieder jaar vlotjes in de watergangen leggen, is er een lichte toename te zien. Maar de natuur laat zich niet sturen. Bunzings en hermelijnen kunnen zwemmen en weten die vlotjes ook te bereiken. Vooral als er weinig muizen zijn, moeten de nesten het ontgelden. Deze marterachtigen kunnen ze in enkele nachten leegroven. Ook volwassen sterns worden door deze dieren gedood.

In Gouderak en Krimpen aan de Lek is de zeldzame koninginnenpage waargenomen. Misschien fladdert hij nu ook wel bij jou in de buurt rond. De grote vlinder heeft een spanwijdte tot 75 millimeter. Hij komt hier voor als trekvlinder. 

Ook in onze regio moeten we in het verkeer gaan oppassen voor wilde reeën. Ze komen steeds vaker voor in de waarden. Een bokje werd  dood gereden bij de afslag naar het schakelstation in Krimpen op de N210. Eerder dit jaar viel er een slachtoffer in de buurt van bij Schoonhoven. Staatsbosbeheer waarschuwt automobilisten daarom goed op te passen, want de dieren komen de komende maanden in de bronstijd en dan hebben ze meer aandacht voor elkaar dan voor het verkeer. Vaak moet een geit het op een lopen zetten voor een vasthoudende bok. Niet alleen voorkomt u daarmee dierenleed, maar ook autoschade, die kan oplopen tot 2000 euro.

Een nieuwe beheerscollectief gaat de zogenaamde NNN-gronden met ‘nieuwe natuur’ onder zijn hoede nemen. Dit collectief beheert 2250 hectare in de Krimpenerwaard die onderdeel vormen van het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Het wordt nu beheerd door boeren, particulieren, pachters, grondeigenaren en het Zuid Hollands Landschap (ZHL). In het nieuwe collectief nemen ook vertegenwoordigers van belangenorganisaties zitting, zoals de Vogelwerkgroep Krimpenerwaard (NVWK), Natuurcoöperatie Krimpenerwaard en landbouworganisaties. 

Door de lage neerslag in Nederland, Frankrijk en Duitsand komt er niet voldoende water de Maas en Rijn af om het zoute zeewater buiten onze rivierendelta te houden. De Nieuwe Maas verzilt daardoor en als het langer duurt, net als voorgaande jaren het geval was, ook het getijdedeel van de Hollandsche IJssel. In de Lek is er nog wel voldoende zoetwateraanvoer. Het zoetwaterniveau in de polders wordt normaliter met water uit de Nieuwe Maas en Hollandsche IJssel op peil gehouden.

Het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard gaat op op honderd plekken in het beheersgebied op jacht naar de Amerikaanse rivierkreeft om meer zicht krijgen in leefplekken, aantallen en soorten. Dit is om te peilen hoeveel invloed deze exoot op het watersysteem heeft.  Een onderzoeksbureau plaatst op elke onderzoekslocatie ruim tien kreeftenkorven met lokaas. Per korf wordt het aantal, de soort en de grootte van de kreeften die de volgende dag worden aangetroffen geregistreerd. Met deze gegevens hoopt het waterschap de risico’s beter te kunnen inschatten en  maatregelen te kunnen treffen met de verantwoordelijke instanties. Dit onderzoek wordt jaarlijks herhaald.De Amerikaanse rivierkreeft komt van nature niet in Nederland voor. Met de invoer van de rode en andere Noord-Amerikaanse rivierkreeften is de zoetwaterkreeftenpest in Europa geïntroduceerd. De inheemse zoetwaterkreeft is hier niet tegen bestand en daarom in grote delen van Europa uitgestorven. Mede hierdoor heeft de rode rivierkreeft zich snel kunnen uitbreiden. Ze zorgen voor overlast omdat ze waterbodem omwoelen en holen graven. Waterplanten raken los en kades verzwakken en kalven af. Zo wordt de sloot troebel en komt er meer bagger in. De kreeften eten veel planten en dieren die hier van nature voorkomen en planten zich snel voort. Zo kunnen ze de ecologische balans verstoren en de biodiversiteit in gevaar brengen.

De ooievaars op het hoge nest op Leefgoed de Olifant hebben ook dit jaar weer kuikens. Het is in het voorjaar altijd de kers op de taart voor bezoekers aan de prachtige Beeldentuin op het Leefgoed aan de Groenendijk 325 in Ver-Hitland in Nieuwerkerk aan den IJssel.

3-6-2020

Het AD.nl/Gouda meldt dat de oudste rode beuk van Nederland in de tuin van museum Paulina Bisdom van Vliet in zijn laatste levensfase is beland. Erfgoedhovenier Gerrit Reijm, de verzorger van de boom, maakt zich zorgen. Er groeien zwammen op  dat is geen goed teken. De boom stond er al in 1692, toen de rivier nog lang niet gekanaliseerd was. Het verhaal is dat Goudse handelaar Adriaan Bisdom de boom plantte toen hij zijn nieuwe huis betrok. Hij kocht de heerlijkheid Van Vliet vanwege de titel ambachtsheer, die hij vervolgens mocht voeren. Zijn nazaten vervulden veel lokale regenteske taken en bouwden ook de nieuwe woning op die plek, dat in 1923 museum Paulina Bisdom van Vliet werd, maar ze lieten de boom op de oever van de Hollandsche IJssel intact. Reijm gaat bezien of het de moeite loont om een reddingsplan te maken voor de markante donkerrode boom, waarvan de kruin op bijgaande foto te zien is.

Op verschillende plaatsen langs de Hollandsche IJssel zijn weer eikenprocessierupesen gesignaleerd. Maatregelen, zoals het bespuiten met aaltjes, het inzetten van vogels door meer broedkastjes op te hangen of het verbeteren van de leefomstandigheden van andere natuurlijke vijanden, hebben ze niet uitgeroeid. Wees daarom voorzichtig. De brandharen van de rups zijn uiterst irriterend voor huid, ogen en luchtwegen. Overheden en beheerders doen er alles aan om nesten te verwijderen. Vind je een nest in je tuin, schakel dan een expert in om het te laten verwijderen.

Deze week heeft het waterschap in de gemeente Zuidplas extra maatregelen genomen om gevolgen van hogere temperaturen en droogte binnen ons gebied te bestrijden. Vanaf de Prins Bernardbrug tot aan gemaal Zuidplas zijn dode vissen aangetroffen. Het zuurstofgehalte in het water is hier te laag, ondanks het openzetten van de waterinlaat vanaf de Gouwe. Het waterschap heeft daarom een extra pomp geïnstalleerd bij gemaal Zuidplas, om meer water met een hoger zuurstofgehalte vanuit de Gouwe rechtstreeks op de Ringvaart te krijgen en zo de vissen te helpen overleven.

Op Hemelvaartsdag kon iedereen die de live webcam volgt die gericht is op het nest op de IJsselsteinse basiliek zien, dat de eerste twee ooievaarskuikens uitkwamen. Drie dagen later gevolgd door nog een uit de in totaal vijf eieren die zijn gelegd. Dat werd gevierd met beschuit met muisjes. Vrijdagmiddag wordt tussen 14.00 en 17.00 uur het publiek getrakteerd door blije Ria Hooijen-Bos die het initiatief nam om het nest op de basiliek te zetten. Plus J. Schimmel zorgt voor de beschuit met roze en witte muisjes. Ooievaarsdeskundige Piet van Andel is er bij om vanaf een afstandje vragen te beantwoorden. Kinderen krijgen kleurplaten die ze tot vrijdag 12 juni kunnen inleveren om in aanmerking te komen voor een prijsje. Zie ook Livestream ooievaarsnest hartje IJsselstein

De otter of visotter keert langzaam terug in het Nederlandse landschap. Bij de Nieuwkoopse Plassen en Reeuwijk vinden ze al hun draai, maar nu de Krimpenerwaard nog. Jonge otters staan inmiddels op de rand van de Krimpenerwaard op zoek naar een eigen territorium, maar om daar te komen is de N228 tussen Gouda en Oudewater een flink obstakel. Otters kunnen flinke afstanden afleggen en komen om in het verkeer. De provinciale weg moet op de schop en wordt aangepast voor een maximum snelheid van 60 kilometer. Daarom pleit Zuid Hollands Landschap, de gemeente Krimpenerwaard, de KNNV Gouda, IVN IJssel & Gouwe, de NVWK, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, het bewonerscomité N228 en de Zoogdiervereniging Nederland ervoor bij de provincies om bij de reconstructie van deze weg otterpassages aan te leggen die het risico om onder autobanden te sterven verkleinen. 

Jonge merels die uitvliegen zien er uit als hun moeders, maar wel donziger. Je vindt ze snel genoeg, want het alarmsysteem van merels werkt fantastisch. Zodra er een kat in de buurt van zo‘n nestvlieder komt, beginnen zijn ouders hard te schreeuwen en daarmee helpen ze ook andere dieren die een prooi voor katten zijn. De merels zijn gek op wormen, insecten en bodemdieren. Bessen en fruit versmaden ze ook niet. Ze broeden tot in juli en hebben twee tot drie legsels met 4 tot 5 eiren. De 'schuwe bosvogel' van een eeuw geleden, is nu een van de meest voorkomende tuinvogels. Ze nestelen in dichtbegroeide lage bomen, struiken of in de klimop. De eitjes zijn groen met bruine vlekjes en makkelijk te vinden, waardoor kraaiachtigen en katten ze eenvoudig kunnen vinden. Na een paar weken verlaten de vogels het nest en gaat vooral zijn diepzwarte vader ervoor zorgen dat hem niets tekort komt en er geen vijanden in de buurt komen. Ma zit dan al op de volgende nazaten te broeden.

Staatsbosbeheer heeft volgens een tweet van boswachter Peter donderdag een groep van 22 personen van natuureiland De Zaag moeten wegsturen. Een rondje opruimen leverde daarna 3 zakken zwerfvuil op. De Zaag is een eiland op de grens van Krimpen aan de Lek en IJssel dat deels is ingericht als natuurgebied waar de getijden hun gang kunnen gaan. Er komen ondermeer wadvogels en bevers voor. Er is een 5 kilometer lang wandelpad, maar het  is beperkt toegankelijk via een afsluitbaar hek.

De VVD in de Krimpenerwaard noemt de plannen om in de Lopikerwaard windmolens te plaatsen een ramp. Het zorgt voor een aanslag op het cultuurlandschap en de natuur door horizonvervuiling, lawaai en slagschaduw. De Utrechtse regio U16 wil in de Zuidzijderpolder zes tot acht grote windturbines van 200 meter hoog bouwen tussen Cabauw en Polsbroek. De inpact hiervan raakt de Krimpnerwaard, vindt de VVD en die vraagt het College van Krimpenerwaard dan ook om in conclaaf te gaan met de buurgemeente Lopik.

Uit een onderzoek dat werd gehouden door het Louis Bolk Instituut gedijen grutto’s het best op grasland waar koeien grazen. De koeien zorgen ervoor dat het gras laag blijft, zodat de jongen niet verstrikt raken, en de koeienvlaaien trekken insecten en larven die als voedsel voor de grutto’s dienen. In principe grazen de koeien om de nesten heen. Het kan wel eens mis gaan als er teveel koeien lopen en ze tegen elkaar duwen, ook dartelende kalveren vormen een gevaar, maar dat risico weegt niet op tegenover de voordelen die het de grutto’s biedt vergeleken met verwilderd grasland. Dit geeft een heel ander beeld op de manier waarop land moet worden ingericht dan er eerder was.

Wat is dat nou weer? Olie op het water, rare gedrochten die hun kop opsteken? Een wandeling langs de watergangen in Park Hitland in Nieuwerkerk aan den IJssel levert altijd wel wat op. Zoals deze foto van een van de waterleliewortelstokken die door baggeren los zijn geraakt in de watergang van de voormalige ondermolen naar de voormalige bovenmolen van de Blaardorp, Gansdorp en Nessepolder. Geen ramp, want ze groeien als kool, dus straks zijn ze weer in volle glorie te bewonderen. Voor wie dat interesseert: Plinius schrijft dat je nieren koud worden als je een afstreksel hiervan drinkt en dat het sperma wegtrekt en doodt. In de Scandinavisch landen werd er daarom een kuisheidslikkepot van gemaakt. ‘De pil‘ avant la lettre. Monniken en zusters gebruikten het poeder van deze wortelstok, ook wel rhizoom genoemd, door het eten om de zinnen in te tomen. Daarentegen geeft het een goede en vaste stem en zou het een goed mondkruid zijn. Dit dus alleen op dokteradvies gebruiken. Wat je wel veilig kunt doen is het vermalen, dan wordt het een mooie donkerbruine kastanjekleurige verf. (Foto Rob Stolk).

Een bezoekje aan de steenovens op Klein Hitland in Nieuwerkerk aan den IJssel is altijd verrassend. De rijke cultuurhistorie die dit rijksmonument vertegenwoordigt, zal dit witte kwikstaartje een worst zijn. Die heeft alleen interesse voor insecten en larfjes die tussen de ijsselstenen vloer van de ovens leven. De staart van het beestje is op deze foto is onscherp. Het beest heet niet voor niets kwikstaartje. Aan het snelle op en neer bewegen van die staart heeft het zijn naam te danken. Overigens is dit niet de enige telg van de kwikstaartenfamilie, er zijn er nog drie: de grote gele kwikstaart, de gele kwikstaart en de zeldzamere rouwkwikstaart. En het bijzonder aardige is dat ze meestal broeden in de menselijke omgeving, in schuren, nissen of onder dakpannen, maar ook in slootkanten. (Foto Rob Stolk)

De schattige muurleeuwenbekjesvarianten die vooral op oude wanden groeien, zijn geen inheemse planten. Oorspronkelijk kwamen ze alleen voor in het zuiden van Europa. Maar, zoals Dodonaeus in zijn kruidenboek in 1644 schreef, is  'de neerstigheydt van de Cruydmebinners' het kruidje in Delft gaan kweken om 'brugghe oft eenigh stadtgebouw cierlijck' mee te bekleden. Geen wonder dat dit plantje het heeft voorzien op de wanden van de ovens van rijksmonument Steenovens Klein Hitland. Mieren zijn de belangrijkste verspreiders van het zaad, waarmee ze hun larven voeden. Als muren een beetje vochtig blijven, zoals bij kademuren of aan de schaduwzijde van de dikke muren van de ijsselsteenovens in Nieuwerkerk aan den IJssel het geval is, dan weet het plantje uit de varenklasse met klimopachtige blaadjes en lange stengels goed stand te houden. Wie inzoomt op de kleine paarslila bloemen, die vrijwel het hele jaar bloeien, ziet dat ze iets weg hebben van orchideetjes. Het is een teken dat de dikke muren vochtig blijven en de zachte ijsselsteentjes die voor de wanden zijn gebruikt, ’s winters kapot kunnen vriezen.

Vanaf nu worden de dijken gemaaid. Dit gebeurt in twee fasen om te voorkomen dat teveel dieren er onder lijden. Eerst de bovenstrook, vanwege het zicht voor verkeer, dat gebeurd wat golvend. De volgende maand wordt onderkant gedaan. Zo krijgen de planten, vogels, vlinders en bijen meer kans zich te ontwikkelen. Het grasmaaisel wordt vervolgens verwerkt tot ondermeer bokashi; een soort compost. Ook wordt er biobrandstof van gemaakt. Beter voor het milieu dan fossiele brandstoffen. Zo wil het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard haar doelstelling om 100 procent circulair te worden halen. Wie wil weten wanneer waar wordt gemaaid, kan naar www.hhsk.nl/regels/maaien 

Honderden populieren die meer dan een eeuw langs de Nieuwerkerkse Hitlandselaan stonden, moesten worden gerooid voor de herinrichting van de laan. De finishing touch was het herstellen van de brug over de Watering tussen Park Hitland en het vakantieoord Topparken. Bezwaren tegen de kap van de markante bomenrijen konden vorig jaar niet voorkomen dat ze omgingen. De wortels zouden te zwak zijn, waardoor de kans dat de bomen konden vallen te groot was geworden. Er is na inspraakrondes gekozen voor de goedkoopste oplossing: niet een reconstructie van de bestaande weg, die ooit als toegangsweg diende voor de rijksmonumenten Steenovens Klein Hitland, met populieren, maar voor het aanplanten van wilgen aan weerszijde van de laan. Voorzitter Daan de Haas van stichting Recreatieschap Hitland, de eigenaar van Park Hitland, meent, nu de werkzaamheden gedaan zijn, dat het een 'karakteristiek laan' is geworden die 'gezien mag worden.’ Voor het autoverkeer tussen de ’Gravenweg en de Groenendijk is er weinig veranderd. De weg is te smal om elkaar te passeren, dat moet in de verhoogde passeerkommen gebeuren. Voor voetgangers is er een alternatief wandelpad parallel aan de laan aangelegd, dus die kunnen kiezen voor een veilige route.

Het lukt het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard maar niet om de Japanse duizendknoop onder controle te houden. Evenals voorgaande jaren woekert de invasieve plant voort aan de oever van de Hollandsche IJssel, zoals op de foto die werd genomen aan de Groenendijk. Op de achtergrond de kerktoren van Ouderkerk.

De eigenaars van de camping Groen Geluk en De Boogaard in Hekendorp, halverwege Haastrecht en Oudewater, hebben er alles aan gedaan om te voldoen aan de anderhalvemeter richtlijn. Ze konden de afgelopen periode daarom gewoon openblijven voor gasten, als waren dat er niet veel. Bij Groen Geluk hebben ze een mobiele badkamer geplaatst. Ze denken er nu ook over om een tijdslot te maken op het sanitairgebouw zodat mensen er niet tegelijkertijd in kunnen. Er is ruimte genoeg op de campeerboerderij met 1,5 hectare terrein voor 35 plaatsen. Ze verwachten meer mensen die in eigen land op vakantie gaan, of moeders uit steden die met hun kinderen liever in de buitenlucht zitten zolang de scholen gesloten zijn.

Waar mos groeit, groeit geen gras. En dat gras zorgt er nu juist voor dat de grond van de steile dijk niet wegspoelt. Op een aantal plaatsen langs de dijk groeit er gras tussen het gras en daar moet het waterschap iets tegen doen. Een hardeoplossing is het wegschrappen van de toplaag en de dijk opnieuw inzaaien met gras en graslandkruiden. Tegelijkertijd wordt de grond bemonsterd om naar de oorzaak te zoeken van de mosgroei. Het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard doet proeven aan de Nijverheidsstraat in Capelle aan den IJssel en langs de Schieland Hoge Zeedijk in Moordrecht.

In de nacht van zondag op maandag zijn op de Breekade langs natuurrecreatiegebied Krimpenerhout en het Kooipad in Lekkerkerk aaltjes over de eikenbomen gespoten met de opbracht om de larven van de eikenrupsen te doden. Zo wordt een biologische strijd ingezet die moet voorkomen dat de hoeveelheden rupsen kleiner worden. 

Omdat het sinds maart niet nauwelijks meer heeft geregend, laat het waterschap rivierwater in om de waterstanden in de polders op peil te houden. Omdat ook de watertoevoer van de Rijn vermindert, is er minder tegendruk voor binnendringend zeewater. Boeren die water willen inlaten moeten zich aan de regels ouden. Uit de Zevenhuizenplas en het Krimpenerhout mag geen water worden gepompt. Voorlopig is er nog genoeg zoet water in de Hollandsche IJssel, de Lek en de Nieuwe Maas. Dijkinspecties om kades op uitdroging te controleren zijn ook nog niet nodig, aldus de site van het Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard, daarvoor is er in maart voldoende regen gevallen.